AYAZMA İLKOKULU (Şemsipaşa İlköğretim Okulu)
Kuruluş
Şemsipaşa İlköğretim Okulu'nun temelinde 1731 yılında açılan Humbaracı Kışlası yatar. Eski Ayazma Sarayı harap bir halde iken müştemilatında bulunan boş arsaya I. Mahmut zamanında bu kışla açılmıştır. 3 yıl sonra (1734 yılında), Mühendishane-i Hümayun açılır. 1758 yılında yıkık Ayazma Sarayı'nın yerine Ayazma Camii yapılmış ve Mühendishane-i Hümayun yerine Ayazma Sıbyan Mektebi adlı bir mektep açılmıştır.
2. Kuruluş (1758-1842)
Şemsipaşa İlköğretim Okulu, 1758 yılında Sultan III. Mustafa tarafından sıbyan mektebi haline getirilmiştir. Yapımı Ayazma Camii ile aynı tarihte başlanan bu okula ilk olarak Ayazma Sıbyan Mektebi adı verilmiştir. Binası iki katlı, taş örme, dış tarafı ahşap bir bina idi. Girişinde "'III. Mustafa Han tarafından yaptırılan Ayazma Sıbyan Mektebi 1171" yazmakta idi.
3. Kuruluş (1842-1913)
Ayazma Sıbyan Mektebi yerine aynı binada Üsküdar Mekteb-i İbtidaiyesi adı altında bir okul açılmıştır. Bu okul 1913 yılına kadar varlığını sürdürmüştür. Şeker Ahmet Paşa, bu okuldan mezun olmuştur.
4. Kuruluş (1913-Günümüz)
71 sene sonra (1913 yılında) okul harap olmuştu. Sultan V. Mehmet'in mabeyincisi Mehmet Tevfik Bey, mezun olduğu okulun halini görünce V. Mehmet'e rica etmiştir ve 1913 yılında okulun yapımına başlanmıştır. Evkaf Nazırı Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, dönemin en ünlü mimarı olan Kemaleddin Bey'e haber vermiştir ve okulun şu anki binasını Kemaleddin Bey yapmıştır. Gereken para Evkaf-ı Hümayun tarafından ödenmiştir. Giriş kapısındaki Osmanlıca yazı da şudur: “Müdafaa-i Milliye parasıyla yeniden yaptırılan Ayazma Vakıf İbtidai Mektebi, 1333”
1953 yılında müdür Akif Güner, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden basmahane harabelerini satın almıştır ve ortaya "sundurma" adlı ek bina ortaya çıkmıştır. Daha sonra 1975 yılında okulun bir kısmına Üsküdar Ortaokulu açılmıştır.
"Şemsipaşa İlköğretim Okulu" adı altında eğitim-öğretimi sürdürmekte iken 2012 yılında yapılan bir değişiklik ile "Şemsipaşa İlkokulu" ve "Şemsipaşa Ortaokulu" olarak ikiye ayrılmıştır.
Şemsipaşa İlköğretim Okulu, tarihinde birçok ad değiştirmiştir. Bu adlar şunlardır:
Humbaracı Ocağı (1731-1734)
Mühendishane-i Hümayun (1734-1758)
Ayazma Sıbyan Mektebi (1758-1842)
Üsküdar Mekteb-i İbtidaiyesi (1842-1913)
Sultan 3. Mustafa Mekteb-i İbtidaisi (1913-1917)
Ayazma Vakıf İbtidai Mektebi (1917-1930)
Üsküdar 21.Mektep (1930-1949)
Ayazma İlkokulu (1949-1975)
Ayazma İlkokulu ve Üsküdar Ortaokulu (1975-1980)
Cumhuriyet İlkokulu ve Üsküdar Ortaokulu (1980-1992)
Şemsipaşa İlköğretim Okulu (1992-2012)
Şemsipaşa İlkokulu ve Şemsipaşa Ortaokulu (2012-Günümüz)
Mezunları:
Kahraman Süsleyici (Pilot)
Canan Ekinci (Radyo Programcısı)
Tuğba Altıntop (Manken)
Nejat Ekrem Basmacı (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği eski konsey başkanı)
Ahmet Yüksel Özemre (Yazar, Türkiye'nin ilk atom mühendisi)
Atıfet Sunay (5. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın eşi)
Şeker Ahmet Paşa (Ünlü ressam, asker)
Refik Ahmet Nuri Sekizinci (Tiyatro yazarı, Fenerbahçe SK eski başkanlarından)
Cemil Topuzlu (Türkiye'de modern cerrahinin kurucusu hekim, yönetici ve İstanbul eski belediye başkanı.)
Reşat Kaynar (Türk hukukçu ve felsefeci)
Erol Yılmaz Akçal (Türk siyasetçi)
Oktay Kaynarca (Türk oyuncu)
Cenk Renda (Eski Türk basketbolcu)
Abdürrezzak Abdi Efendi (Osmanlı tuluat sanatçısı)
